Ορισμοί

Ως «στατιστικό απόρρητο» ορίζεται η προστασία των απόρρητων στοιχείων, που αφορούν σε μεμονωμένες στατιστικές μονάδες και τα οποία λαμβάνονται άμεσα για στατιστικούς σκοπούς ή έμμεσα από διοικητικές ή άλλες πηγές. Το στατιστικό απόρρητο συνεπάγεται, επίσης, απαρέγκλιτα την απαγόρευση της χρήσης για μη στατιστικούς σκοπούς των στοιχείων και την απαγόρευση της δημοσιοποίησής τους.

Νικολαϊδης, Ι. (2019). Παρουσίαση για την πρόσβαση χρηστών σε μικροδεδομένα στατιστικών ερευνών. 10ο Συνέδριο Χρηστών Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Διαθέσιμο στο: https://www.statistics.gr/documents/20181/300673/ELSTAT_prosv_xrhst_mikr_2019_GR.pdf/14a01182-36d7-390a-ba5d-662eff14afee 
 

Ως «στατιστική μονάδα» νοείται η βασική μονάδα παρατήρησης, δηλαδή φυσικό πρόσωπο, νοικοκυριό, οικονομικός φορέας και άλλες επιχειρήσεις, στα οποία αναφέρονται τα στοιχεία. Ως «απόρρητα δεδομένα» νοούνται δεδομένα που επιτρέπουν τον άμεσο εντοπισμό των οικείων στατιστικών μονάδων.

Ως «στατιστικά στοιχεία» νοούνται στοιχεία, τα οποία δεν προορίζονται για τη λήψη αποφάσεων σε επίπεδο μονάδας (ατόμου ή επιχείρησης) και συνεπώς δεν ενδιαφέρει η ταυτοποίηση των ατόμων/επιχειρήσεων.

Ως «χρήση για στατιστικούς σκοπούς» νοείται η αποκλειστική χρήση για την ανάπτυξη και παραγωγή στατιστικών αποτελεσμάτων και αναλύσεων.

Ως «εμπιστευτικά δεδομένα» νοούνται τα δεδομένα που επιτρέπουν μόνο τον έμμεσο εντοπισμό των οικείων στατιστικών μονάδων. Για να καθοριστεί αν η στατιστική μονάδα είναι ή όχι αναγνωρίσιμη, συνεκτιμώνται όλα τα σχετικά μέσα, τα οποία μπορούν εύλογα να χρησιμοποιήσουν τρίτοι, για να αναγνωρίσουν τη στατιστική μονάδα. Στα εμπιστευτικά δεδομένα περιλαμβάνονται και τα ανωνυμοποιημένα μικροδεδομένα ερευνών, σε περίπτωση που επιτρέπουν τον έμμεσο εντοπισμό των οικείων στατιστικών μονάδων.

Ως «εμπιστευτικά στοιχεία για επιστημονικούς σκοπούς» ορίζονται εκείνα τα στοιχεία που καθιστούν δυνατή μόνο την έμμεση αναγνώριση των στατιστικών μονάδων, λαμβάνοντας τη μορφή είτε αρχείων ασφαλούς χρήσης ή τυποποιημένων αρχείων επιστημονικής χρήσης. Με τον όρο «αρχεία επιστημονικής χρήσης» ορίζονται τα εμπιστευτικά στοιχεία για επιστημονικούς σκοπούς στα οποία έχουν εφαρμοστεί μέθοδοι ελέγχου αποκάλυψης των στατιστικών στοιχείων, ώστε να μειωθεί σε ένα κατάλληλο επίπεδο και σύμφωνα με την τρέχουσα άριστη πρακτική, ο κίνδυνος αναγνώρισης της στατιστικής μονάδας.

Νικολαϊδης, Ι. (2019). Παρουσίαση για την πρόσβαση χρηστών σε μικροδεδομένα στατιστικών ερευνών. 10ο Συνέδριο Χρηστών Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Διαθέσιμο στο: https://www.statistics.gr/documents/20181/300673/ELSTAT_prosv_xrhst_mikr_2019_GR.pdf/14a01182-36d7-390a-ba5d-662eff14afee

Ως «δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα» προσδιορίζεται κάθε πληροφορία που αφορά ταυτοποιημένο ή ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο («υποκείμενο των δεδομένων»)· το ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο είναι εκείνο του οποίου η ταυτότητα μπορεί να εξακριβωθεί, άμεσα ή έμμεσα, ιδίως μέσω αναφοράς σε αναγνωριστικό στοιχείο ταυτότητας, όπως σε όνομα, αριθμό ταυτότητας, δεδομένα θέσης, επιγραμμικό αναγνωριστικό ταυτότητας ή σε έναν ή περισσότερους παράγοντες που προσιδιάζουν στη σωματική, φυσιολογική, γενετική, ψυχολογική, οικονομική, πολιτιστική ή κοινωνική ταυτότητα του εν λόγω φυσικού προσώπου.

Ως «απόρρητα στοιχεία» ορίζονται εκείνα τα στοιχεία, τα οποία καθιστούν δυνατή την άμεση ή την έμμεση αναγνώριση των ερευνητικών υποκειμένων των στατιστικών στοιχείων, μέσω της αποκάλυψης εξατομικευμένων πληροφοριών, που επιτρέπουν ή καθιστούν δυνατή την ταυτοποίησή τους.

Ως «ανωνυμοποίηση» ορίζεται η διαδικασία διαγραφής των αναγνωριστικών προσωπικού χαρακτήρα σε εγγραφές αποθηκευμένων δεδομένων, έτσι ώστε να μην είναι πλέον δυνατόν τα δεδομένα αυτά να συσχετιστούν με το υποκείμενο των δεδομένων το οποίο αφορούν σύμφωνα με το Γενικό Κανονισμό Προσωπικών Δεδομένων (GDPR).

Ως «μικροδεδομένα» νοούνται οι πληροφορίες στο επίπεδο των μεμονωμένων στατιστικών μονάδων ή προσώπων.

Ως «άμεση ταύτιση» νοείται η αναγνώριση μιας μονάδας στατιστικών στοιχείων από το όνομα ή τη διεύθυνσή του ή από δημόσια προσβάσιμο αριθμό αναγνώρισης.

Ως «έμμεση ταύτιση» νοείται η αναγνώριση μονάδας στατιστικών στοιχείων με οποιοδήποτε άλλο μέσο πλην της άμεσης ταύτισης.

Στα «αρχεία ασφαλούς χρήσης» περιλαμβάνονται τα εμπιστευτικά στοιχεία για επιστημονικούς σκοπούς, στα οποία δεν έχουν εφαρμοστεί περαιτέρω μέθοδοι ελέγχου αποκάλυψης και συνεπώς ταυτοποίησης στατιστικών στοιχείων.

Νικολαϊδης, Ι. (2019). Παρουσίαση για την πρόσβαση χρηστών σε μικροδεδομένα στατιστικών ερευνών. 10ο Συνέδριο Χρηστών Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Διαθέσιμο στο: https://www.statistics.gr/documents/20181/300673/ELSTAT_prosv_xrhst_mikr_2019_GR.pdf/14a01182-36d7-390a-ba5d-662eff14afee

Ο όρος «επαγγελματική ανεξαρτησία» σημαίνει ότι οι στατιστικές πρέπει να αναπτύσσονται, να παράγονται και να διαδίδονται με ανεξάρτητο τρόπο, ιδίως όσον αφορά την επιλογή των τεχνικών, των ορισμών, των μεθοδολογιών και των πηγών που χρησιμοποιούνται, καθώς επίσης το χρόνο και το περιεχόμενο όλων των μορφών διάδοσης, και ότι η εκτέλεση των καθηκόντων αυτών γίνεται χωρίς καμία πίεση από πολιτικές ομάδες ή ομάδες συμφερόντων, Ενωσιακές ή εθνικές αρχές.

Ο όρος «αμεροληψία» σημαίνει ότι οι στατιστικές πρέπει να αναπτύσσονται, να παράγονται και να διαδίδονται ουδέτερα, καθώς και ότι πρέπει να επιφυλάσσεται ίση μεταχείριση σε όλους τους χρήστες. Ο όρος «αντικειμενικότητα» σημαίνει ότι οι στατιστικές πρέπει να αναπτύσσονται, να παράγονται και να διαδίδονται συστηματικά, αξιόπιστα και αμερόληπτα · συνεπάγεται τη χρήση επαγγελματικών και δεοντολογικών προτύπων, καθώς και το γεγονός ότι οι πολιτικές και πρακτικές που ακολουθούνται είναι διαφανείς για τους χρήστες και για όσους απαντούν στις έρευνες.

Ο όρος «αξιοπιστία» σημαίνει ότι οι κοινοτικές στατιστικές πρέπει να μετρούν όσο το δυνατόν πιο πιστά και με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια και συνέπεια την πραγματικότητα που προβλέπεται να παρουσιάζουν· συνεπάγεται τη χρήση επιστημονικών κριτηρίων για την επιλογή των πηγών, των μεθόδων και των διαδικασιών.

Ο όρος «σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας» σημαίνει ότι το κόστος παραγωγής των στατιστικών πρέπει να είναι ανάλογο της σπουδαιότητας των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων και οφελών, ότι οι πόροι πρέπει να χρησιμοποιούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και ότι ο φόρτος ανταπόκρισης πρέπει να μειώνεται στο ελάχιστο. Οι ζητούμενες πληροφορίες πρέπει, εφόσον είναι δυνατόν, να λαμβάνονται άμεσα από διαθέσιμα αρχεία ή πηγές.

Ως «επεξεργασία» ορίζεται κάθε πράξη ή σειρά πράξεων που πραγματοποιείται με ή χωρίς τη χρήση αυτοματοποιημένων μέσων, σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα ή σε σύνολα δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως η συλλογή, η καταχώριση, η οργάνωση, η διάρθρωση, η αποθήκευση, η προσαρμογή ή η μεταβολή, η ανάκτηση, η αναζήτηση πληροφοριών, η χρήση, η κοινολόγηση με διαβίβαση, η διάδοση ή κάθε άλλη μορφή διάθεσης, η συσχέτιση ή ο συνδυασμός, ο περιορισμός, η διαγραφή ή η καταστροφή.

Ως «υπεύθυνος επεξεργασίας» ορίζεται το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, η δημόσια αρχή, η υπηρεσία ή άλλος φορέας που, μόνα ή από κοινού με άλλα, καθορίζουν τους σκοπούς και τον τρόπο της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Ως «εκτελών την επεξεργασία» νοείται το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, η δημόσια αρχή, η υπηρεσία ή άλλος φορέας που επεξεργάζεται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα για λογαριασμό του υπευθύνου της επεξεργασίας.

Ως «αποδέκτης» νοείται το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, η δημόσια αρχή, η υπηρεσία ή άλλος φορέας, στα οποία κοινολογούνται τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, είτε πρόκειται για τρίτον είτε όχι. Ωστόσο, οι δημόσιες αρχές που ενδέχεται να λάβουν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο συγκεκριμένης έρευνας σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης ή κράτους μέλους δεν θεωρούνται ως αποδέκτες· η επεξεργασία των δεδομένων αυτών από τις εν λόγω δημόσιες αρχές πραγματοποιείται σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες προστασίας των δεδομένων ανάλογα με τους σκοπούς της επεξεργασίας.

Ως «τρίτος» ορίζεται οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, δημόσια αρχή, υπηρεσία ή φορέας, με εξαίρεση το υποκείμενο των δεδομένων, τον υπεύθυνο επεξεργασίας, τον εκτελούντα την επεξεργασία και τα πρόσωπα τα οποία, υπό την άμεση εποπτεία του υπευθύνου επεξεργασίας ή του εκτελούντος την επεξεργασία είναι εξουσιοδοτημένα να επεξεργάζονται τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα.

Ως «διάχυση (ή διάδοση) στατιστικών» νοείται η δραστηριότητα με την οποία τα στατιστικά στοιχεία καθίστανται προσβάσιμα στους χρήστες:

• να αποτελεί μέλος του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος, που θα λειτουργεί πάντοτε με τρόπο που να εκφράζει τις αρχές του ΕΛΣΣ ενώ θα συνεργάζεται και θα συμμετέχει σε κάθε δραστηριότητα που απαιτείται και οργανώνεται στο πλαίσιο του ΕΛΣΣ και του Ευρωπαϊκού Στατιστικού Συστήματος («ΕΣΣ»).